بیشترین ضربات خرافه پرستی در طول تاریخ، متوجه عقاید و اعتقادات مذهبی مردم بوده که توسط عده ای از افراد آگاه و سودجو به جهت فریب مردم، وارد دین و اعتقادات مذهبی آنها کرده اند و عده ای ناآگاه و جاهل با دامن زدن به این جریانات و دمیدن در بوق دشمن آب را در آسیابشان می ریزند. دین اسلام و اعتقادات ما نیز در طول تاریخ از ظهور اسلام تا امروز، مورد تهاجم خرافه بوده و افرادی با اهداف پلید سعی در وارد کردن عقاید منحرف خود در مذاهب اسلامی داشته و تا حدودی در این راه، با نفوذ خود در افراد ناآگاه موفق بوده اند. ورود احادیث جعلی توسط جاعلان حدیث از جمله سلاطین اموی و عباسی و به وجود آمدن مذاهب انحرافی به جهت انحراف عقاید راستین اسلامی، به شهادت تاریخ نتوانسته روح زنده و پویای اسلامی را کمرنگ کنند.
اقسام خرافه
1. خرافاتی که جنبه فردی و عوام پسند دارند: اینگونه خرافات، عقاید واهی را دربر میگیرد که افراد یا اقلیتهای خاص در یک جامعه به آن معتقد هستند و طبعاً زیان رفتارهای ناهنجار و نگرانیهای برخاسته از آنها ضمن آنکه مستقیماً به خود آن اشخاص خرافه پرست میرسد، به طور غیر مستقیم دامن اجتماع آنها را نیز میگیرد. 2. خرافاتی که جنبه اجتماعی و سیاسی دارند: مقصود از خرافات اجتماعی، افکار موهوم و علایق و احساسات غیر منطقی است که اکثریت جامعهای به آن معتقد و پایبند میشوند و گاه آنگونه از آنها هواداری میکنند که برای حفظ و بقایشان حاضرند جان و مال خودشان را فدا سازند. زیان اینگونه پندارها که غالباً به صورت آرمانهای ملی یا شبه دینی جلوهگر میشود، عمومی است.
بت پرستی
بت پرستی و مکتبهای اعتقادی چون توتمیزم (نوعی عقیده در بین انسانهای اولیه که به پرستش حیوانات می‌پرداختند)، فتیشزم (نوعی عقیده در ادیان باستان به معنای پرستش چیزهای اطراف) و آنمیزم (نوعی عقیده در ادیان باستان به معنای پرستش جانداران و روحهای ناپیدا) از اینگونهاند. خرافات سیاسی نیز شامل اندیشه‌های عوام فریبانه و منحطی است که گروههای افراطی یا احزاب خاص و سیاستمداران خودخواه قدرت طلب برای ارضای حس برتری طلبی خویش از آن سود میجویند و با تحریک عواطف به ظاهر مقدس اقوام و طوایف نظیر دفاع از ملیت و آب و خاک و یا با توجیه فرضیههای شبه علمی چون برتری بیولوژیکی نژادها، به مقاصد توسعه طلبانه خود جامه عمل میپوشانند. به عنوان مثال شوونیسم (به میهن پرستی در زمینه افراطی گفته میشود) و یا ملی گرایی و ناسیونالیسم افراطی و نژاد پرستی و مسئله تبعیض نژاد که از موضوعات بحث برانگیز در عرصه سیاست جهانی است
روش برخورد و مبارزه با خرافات و شبهات دینی چگونه باید باشد؟
کی از عوامل اساسی گسترش خرافات، جهل و نادانی افراد است. بنابراین بهترین روش برخورد با خرافات و گسترش آن، گسترش علم و دانش افراد است و هر چه افراد با دین و معارف دینی آشنا شوند و به نحو صحیح آن را بشناسند، کمتر به دامن خرافات می افتند پس به فکر گسترش معرفت دینی باشیم. در کتاب های امدادهای غیبی و حماسه حسینی و انسان و سرنوشت به تألیف و قم مرحوم شهدی مطهری به این موضوع به طور مفصل پرداخته اند. چه بهتر است کتابهای فوق را مورد مطالعه قرار دهید تا به طور مفصل و عالمانه به جوانب موضوع دست یابید.
تقلیدهای کورکورانه و پیروی از روش و سنت گذشتگان
گاهی خرافهای چنان رواج پیدا میکند که اگر افرادی به آن عمل نکنند، احساس میشود جرم و خطایی انجام دادهاند و خطر و ضرری برایشان پیش میآید. مثلاً در برخی از جاها ریختن خون قربانی به اتومبیل نو چنان رسم شده که اگر کسی برخلاف آن عمل کند، فکر میکنند که این شخص بد میآورد.
دین مبین اسلام و قرآن کریم، برای مبارزه با پیرویها و دنباله رویهای جاهلانه و بیفکر و تأمل، بارها و بارها اعلام کردهاند که ملاک صحت و درستی یک عمل، پذیرش عمومی و استقبال اکثریتی جامعه نیست، بلکه گاه پیش میآید که اکثریت افراد جامعه راه اشتباه و غلط را میپیمایند و پیروی و همراهی ما با آنها، خطا و اشتباهی بزرگ به شمار میآید
حرف قرآن کریم
قرآن کریم در این باره میفرماید: «وَإِذَا قِیلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا أَلْفَیْنَا عَلَیْهِ آَبَاءَنَا أَوَلَوْ کَانَ آَبَاؤُهُمْ لَا یَعْقِلُونَ شَیْئًا وَلَا یَهْتَدُونَ» (بقره، 170)؛ «و چون به ایشان گفته شود، آنچه خدا نازل کرده، پیروى کنید، مىگویند: نه، ما تنها آن را پیروى مىکنیم که پدران خود را بر آن یافتیم، آیا اگر پدران ایشان عقل نمىداشتند و هیچ چیز نمىفهمیدند و راه به جایى نمىبردند، باز هم پیرویشان میکردند
